De ziel van AZ: Retteketetteketet en blinde euforie
Op zoek naar de ziel van onze achttien Eredivisie-stadions vragen SANTOS en de Eredivisie CV 18 bekende voetbalfans (van een beetje bekend tot heel bekend) wat hun club voor hen betekent. Documentairemaker en journalist Wouter Scheepstra (1980) gaat al sinds 1993 naar AZ en vertelt waarom dat nooit verveelt. Over het dragen van het Frisia-kampioensshirt op de camping, oe aa Inia en blinde euforie.
Stadionkreet
“Eén supporter geeft de voorzet: ‘Ret-te-ketet-te-ke-tet!’ De oerkreet, met de cadans van een haperende Trabant, wordt door een vol supportersvak begroet met een hard en donker ‘AZ’. Daarna volgen het eenmans ‘Retteketetteketet’ en het collectieve ‘AZ’ elkaar steeds sneller op. Hoogtepunt en tevens eindpunt: het knappen van de stembanden van de retteketet-supporter. De laatste jaren komt de voorzet vlak voor het beginsignaal van beide helften trouwens uit de speakers. De IJslandse cultback Grétar Steinsson hoor je ‘Rettekettetteketet’ gillen. Hoewel ik Steinsson een schitterend figuur vond, hoor ik het spreekkoor liever spontaan ontstaan.”
Psychologisch fenomeen
“Niet alleen in de liefde, ook in het voetbal wil je niet gekwetst en beschadigd worden. Daarom bescherm je jezelf. Daarom zijn er wedstrijddagen waarop je tegen jezelf moet zeggen: ‘Het gaat weer helemaal niets worden vandaag’. We noemen dit psychologische fenomeen de laaggespannen wedstrijdverwachting. Misschien wel het beste voorbeeld van laaggespannen wedstrijdverwachting is Nederland-Spanje op het WK 2014 (5-1). De reden dat u na afloop naakt in de vijver van de buren sprong, had niet alleen met de wedstrijd zelf te maken, maar ook met de laaggespannen wedstrijdverwachting vooraf. Laaggespannen wedstrijdspanning + onmogelijke en onverwachte overwinning = blinde euforie. Mijn ‘Spanje-moment’ bij AZ is de bekerfinale van 2013: 2-1 winst tegen PSV.”
Lievelingsshirt
“In het begin van het seizoen 1995-1996 schafte ik het thuisshirt aan waarmee AZ later dat seizoen kampioen van de Eerste Divisie werd. Op het rode shirt van Hummel, met twee drukknopjes onder de kraag, stond in grote, witte letters de toenmalige naam van Scheringa’s bedrijf: Frisia Financieringen. Scheringa was begin jaren negentig met zijn Frisia de held van de regio, toen hij AZ van de financiële ondergang redde. ‘Het doel is een vaste plek in de top vier van Nederland’, stelde hij onomwonden. Dat het doel later bereikt werd over de rug van arme drommels met woekerpolissen en andere bedenkelijke producten, wisten we toen nog niet. Het blijft een inconvenient truth. Trek ik mijn AFAS-shirt of m’n Frisia-kampioensshirt aan op de camping?”
AZ in de Eredivisie in 1996-97 - Foto: ANP Archief (Hans Steinmeier)
Leedvermaak
“In 2007 werd de toen veelbelovende Italiaans jeugdinternational Graziano Pellè voor een clubrecord van 6 miljoen euro naar Alkmaar gelokt. De aankoop was meteen populair. Nou ja, bij het vrouwelijk smaldeel dan. Het mannelijk deel op de tribune zag vooral een goedlachse jongen die de bal weliswaar goed bij zich kon houden, maar geen doelpunten maakte. Groot was het leedvermaak bij AZ-supporters toen Pellè later bij Feyenoord een contract tekende. Prompt prikte de Italiaan de ballen uit alle hoeken en standen binnen. Wij AZ-supporters ondergingen het met een hangende onderkaak en een blik die het midden hield tussen verbijstering en verwondering. Was dit dezelfde Pellè?”
Weerzien met Emmen
“Het was 1996, AZ speelde uit bij Emmen. Vijf minuten voor tijd. Silvan Inia (“Say oe aa Inia, say oe aa Inia!”) had de bal zojuist over de keeper van Emmen gelobd. Ik stond achter het doel in het stadion van Emmen toen de bal tergend langzaam uit de lucht viel en onze kant op kwam. Ik bevond me in een vol uitvak met AZ-supporters op een glibberig dijkje; een tribune was er niet. Toen plofte de bal in het doel: 0-2.”
“We renden het dijkje af en hingen gelukzalig in de hekken. Het kampioenschap van de Eerste Divisie kon ons niet meer ontgaan. Toen de Emmenaren afdropen, scandeerden we: ‘Nooit meer Emmen’. Een jaar en een degradatie later meldden we ons weer in Emmen. Dit seizoen treffen we elkaar weer, maar nu gelukkig op het hoogste niveau.”
Ga jij mee rettekettetteketetten?
Spontaan zin gekregen om mee te rettekettetteketetten? Bestel dan hier je kaartje voor AZ - De Graafschap van komende zaterdag.
Alle columns en fotoreportages uit de serie
Samen met SANTOS zijn we op zoek naar de ziel van onze achttien Eredivisie-stadions. Fotograaf Marco Magielse gaat op bezoek bij alle 18 Eredivisieclubs om de beleving in en rondom de stadions in beeld te brengen. Daarnaast vragen we een aantal bekende voetbalfans (van een beetje bekend tot heel bekend) wat hun club nu écht voor hen betekent. Bekijk hieronder alle bijdrages tot nu toe.
-
De ziel van Heracles Almelo: international van LAP en Tanzaniaans godsgeschenk
-
De ziel van Fortuna Sittard: Nao Veure en groeten uit Harkema
-
De ziel van VVV-Venlo: skiën op de trap en volgepakte tribunes
-
De ziel van SC Heerenveen: van schaatscafé tot volksverhuizing
-
De ziel van PEC Zwolle: cafés met tapijtjes en bezorgde telefoontjes
