Maatschappelijk

Ook zonder voetbal zijn eredivisieclubs van maatschappelijke waarde

Wat blijft over van de kracht van voetbal als een pandemie de belangrijkste activiteit van eredivisieclubs onmogelijk maakt? Die vraag hield de clubs bezig toen COVID-19 in maart de competitie stillegde. Daarmee werden niet alleen de miljoenen Nederlanders die wekelijks thuis voor de buis of in het stadion naar de Eredivisie kijken geraakt. Het had ook impact voor de duizenden deelnemers van maatschappelijke projecten. Aukje Geubbels, manager MVO bij de Eredivisie CV, vraagt zich af hoe het voetbal in een periode waarin dit juist enorm hard nodig is haar maatschappelijke waarde kan inzetten. Ze zet daarom uiteen hoe de maatschappelijke slagkracht van eredivisieclubs de laatste jaren is gegroeid.

Sinds de jaren ’90 is steeds meer aandacht voor de maatschappelijke waarde van sport in Nederland. Na een oproep van de overheid om eredivisieclubs maatschappelijk een prominentere rol te laten spelen, werd in 2004 de Stichting meer dan Voetbal opgericht door de KNVB, Eredivisie CV en Coöperatie Eerste Divisie. Waar de stichting in de eerste jaren echt een aanjager was voor dit gedachtegoed, kwam later – toen de clubs het gedachtengoed omarmden - de nadruk te liggen op kennisdeling en inspiratie. Na tien jaar werd in 2014 de stichting opgeheven, de missie was voltooid: clubs hadden zelf een MVO beleid opgezet, voerden eigen projecten uit en werkten samen met tal van lokale partijen. De rol van kennisdeler en kenniscentrum werd teruggeven aan het voetbal, aan de organisaties die het destijds opgericht hadden.

Verbindende kracht van voetbal

Waar tussen 2004 en 2014 enorme stappen gezet werden in het opzetten van tal van maatschappelijke projecten en - samenwerkingen, kwam in de jaren erna voor clubs vraag naar professionalisering en focus. Waar houdt de betrokkenheid van een club in de regio op? In maart werd het onderwerp actueler dan ooit tevoren: wat gebeurt er met een voetbalclub in tijden zonder voetbal? Een periode van chaos en verdriet, maar ook van onthaasting en bezinning. Welke rol speel je in de maatschappij en hoe kun je deze uitbouwen? De clubs konden geen maatschappelijke projecten meer uitvoeren op scholen of verzorgingstehuizen, maar lieten als nooit tevoren zien hoe ze zich inzetten voor iedereen die wel een zetje in de rug kan gebruiken: boodschappenpakketten werden rondgebracht, kaartjes werden geschreven, bloemen werden bezorgd voor het zorgpersoneel, spelers riepen op om je aan de coronamaatregelen te houden, een vrijwilligersplatform werd gelanceerd, oudere seizoenkaarthouders werden gebeld om te vragen hoe het ging, mensen werden aangemoedigd thuis te sporten en voedsel werd gedoneerd. De verbindende kracht van voetbal was enorm, ook of juist in tijden zonder voetbal.

 

 

Professionalisering

De periode die volgde, waarin het voetbal weer van start ging en publiek mondjesmaat welkom was, zorgde voor een nieuwe blik op de maatschappelijke projecten van clubs. Bij veel clubs kregen de maatschappelijke projecten ondanks de coronamaatregelen meer erkenning. Deze programma’s worden veelal uitgevoerd vanuit een speciale stichting. Niet omdat de betaaldvoetbalorganisatie het ‘Meer dan Voetbal’ gedachtegoed zelf niet omarmt, maar omdat hiermee getoond wordt dat de financiële stromen separaat lopen van de club. Het ‘goede doelen geld’ verdwijnt niet in de pot voor een nieuwe spits. Inmiddels hebben 15 van de 18 Eredivisieclubs administratief gezien een stichtingsvorm en is in de afgelopen jaren de professionalisering verder gestegen.

7,5 miljoen euro

Zo kwamen er meer betaalde krachten en ANBI statussen, kreeg de eerste foundation vorig jaar een CBF Erkenning en wordt er meer en meer samengewerkt met welzijnsorganisaties, bedrijven en gemeentes (via preventie- en sportakkoorden). Daarbij wordt continu gekeken hoe de club bij kan dragen aan regionale maatschappelijke vraagstukken en DNA van de club. Een survey van de Eredivisie CV onder alle clubs begin van het seizoen liet zien dat er ruim 7,5 miljoen euro geïnvesteerd wordt in community projecten, met 65 FTE om circa 200.000 mensen op seizoensbasis te helpen. Voor de meeste clubs en foundations zorgt de coronacrisis voor enorme financiële uitdagingen, maar is de maatschappelijke waarde als vraagstuk actueler en relevanter dan ooit. Deze maand is in dit kader ook bekend gemaakt dat de Eredivisie start met een samenwerking met Universiteit Utrecht om de impact van alle maatschappelijke projecten in de Eredivisie in kaart te brengen. Hierdoor wordt de omvang en het belang van de programma’s nader geduid, maar kan ook worden bekeken hoe bekendheid ervan verder vergroot kan worden.

Actuele uitdagingen

De jongeren die afgelopen maanden door hun favoriete speler werden gevraagd zich aan de corona maatregelen te houden (inzet rolmodellen), werkzoekenden die via het netwerk van hun favoriete club (weer) een baan vinden, de thuiswerker die met workouts van zijn of haar favoriete trainer fit blijft of de oudere fan die eens per maand gebeld wordt door een medewerker van de foundation voor een praatje. Je kunt van deze acties misschien vinden dat ze overdreven zijn en dat ze te ver afstaan van de core business van een BVO. Of je ziet het als het benutten van de kracht van voetbal, waar eredivisieclubs nog meer samenwerkingen mee kunnen opzoeken.

Op die manier is al gebleken dat Eredivisieclubs bij tal van actuele uitdagingen zoals eenzaamheid, werkloosheid of inactiviteit, van grote waarde kunnen zijn. Hopelijk breekt er snel weer een tijd aan waarin de clubfoundations ook fysiek contact kunnen opzoeken met de deelnemers. Ondanks alle creatieve online manieren om projecten voort te zetten, wordt de kracht van voetbal pas écht goed benut bij fysieke contacten, de geur van het gras en het zicht op die immense tribune, waar je je een ster(speler) voelt.

Bron: Sport & Strategie

Dit artikel delen